Cột đèn chiếu sáng không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an toàn giao thông và mỹ quan đô thị mà còn là yếu tố then chốt trong hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Việc nghiệm thu cột đèn chiếu sáng theo đúng tiêu chuẩn giúp đảm bảo chất lượng, độ bền và hiệu quả chiếu sáng của hệ thống. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về các tiêu chuẩn nghiệm thu cột đèn chiếu sáng, từ quy trình thi công đến các yêu cầu kỹ thuật cần thiết.
1. Các tiêu chuẩn nghiệm thu cột đèn chiếu sáng
1.1. TCVN 7722‑2‑3:2007 (Đèn điện – Phần 2: Yêu cầu cụ thể – Mục 3: Chiếu sáng đường phố)
Phạm vi áp dụng: Cột đèn chiếu sáng công cộng (đường phố, hầm đường bộ) với chiều cao ≥ 2,5 m, nguồn điện ≤ 1000 V.
Yêu cầu cơ bản: Chất liệu thép (JIS G3101 hoặc tương đương), mạ kẽm nóng theo tiêu chuẩn ISO/EN 40, độ dày lớp mạ ≥ 85 μm.
1.2. TCVN 4691:1989 (Đèn điện chiếu sáng – Yêu cầu kỹ thuật chung)
Quy định phương pháp thử nghiệm cơ–điện cho các loại đèn, bao gồm kiểm tra độ bền cơ học và chịu rung động.
Mặc dù tập trung vào thân đèn, nhiều quy trình nghiệm thu điện của TCVN 4691:1989 cũng được áp dụng cho cột đèn có tích hợp đèn.
1.3. QCVN 07‑7:2016/BXD (Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về công trình hạ tầng chiếu sáng)
Là quy chuẩn bắt buộc đối với mọi công trình chiếu sáng công cộng, trong đó có yêu cầu nghiệm thu phần xây dựng cột đèn và phần điện chiếu sáng.
1.4. BS EN 40‑2:2004 (Tiêu chuẩn châu Âu về cột đèn chiếu sáng)
Tiêu chuẩn thông số kỹ thuật (chiều cao H từ 3 m đến 20 m, độ vươn cần đèn W ≤ H/4, góc nghiêng α).
1.5. TCXDVN 333:2005 (Tiêu chuẩn xây dựng – Chiếu sáng nhân tạo bên ngoài công trình công cộng và hạ tầng đô thị)
Quy định các yêu cầu nghiệm thu hệ thống chiếu sáng, gồm cả cột đèn, về độ rọi, hệ số đồng đều, và an toàn điện.
2. Quy trình nghiệm thu cột đèn chiếu sáng
Theo các tiêu chuẩn nêu trên, nghiệm thu công trình điện chiếu sáng gồm 3 bước chính:
Nghiệm thu tĩnh (phần xây dựng): Kiểm tra chất lượng móng, độ chính xác kích thước, vị trí, độ thẳng đứng của cột.
Chạy thử không tải (phần điện): Lắp đặt đèn lên cột và kiểm tra cách điện, nối đất, mối nối, độ bền cách điện trước khi cấp nguồn tải.
Chạy thử có tải: Vận hành hệ thống chiếu sáng theo thiết kế, đo điện năng, nhiệt độ, rung động, độ ổn định quang học trong một khoảng thời gian nhất định.
Mỗi bước đều phải có biên bản nghiệm thu, có chữ ký của đơn vị thi công, tư vấn giám sát và chủ đầu tư.

3. Chi tiết tiêu chí nghiệm thu
3.1. Hạng mục sản phẩm
Kích thước và hình dạng: Chiều cao, đường kính đáy/đỉnh cột đúng bản vẽ; độ lệch trục thân cột ≤ 1% chiều cao.
Vật liệu và mạ: Thép JIS G3101 hoặc tương đương; mạ kẽm nhúng nóng, độ dày ≥ 85 μm; không có vết rỗ, bong tróc.
Mối hàn: Phải đảm bảo ngấu đều, không có nứt, xỉ hàn; kiểm tra bằng phương pháp siêu âm/khuyết tật bề mặt.
Bu-lông móng: Đúng chủng loại (M20/M24 cấp 8.8 trở lên), xiết đủ mô-men quy định; kiểm tra độ chôn móng và bêtông nền móng đạt cường độ thiết kế.
Thử nghiệm cơ–điện: Độ bền cơ học (uốn, rung); thử rung động để đánh giá độ ổn định khi có gió cấp độ cao.
3.2. Hạng mục điện
Cách điện: Điện trở cách điện giữa các phần mang điện và khung cột ≥ 2 MΩ.
Nối đất: Điện trở nối đất của chân cột ≤ 4 Ω theo quy chuẩn an toàn điện.
Nguồn cấp: Điện áp không vượt quá 1000 V; kiểm tra đúng pha, trung tính, tiếp địa.
An toàn quá dòng: Lắp cầu chì/m CB phù hợp, bảo vệ chống ngắn mạch, rò điện.
3.3. Hạng mục quang học
Độ rọi và đồng đều: Đạt yêu cầu thiết kế (ví dụ: ≥ 5–10 lux cho đường phố cấp IV theo TCXDVN 333:2005).
Quang thông: Đèn gắn lên cột phải đo và đúng công suất, không giảm quang thông quá 10% so với chỉ số danh định.
Màu sắc ánh sáng: Nhiệt độ màu phù hợp (2700–6500 K), hệ số hoàn màu (CRI) ≥ 70 cho chiếu sáng phố.
3.4. Hồ sơ và biên bản nghiệm thu
Hồ sơ kỹ thuật: Bản vẽ hoàn công, chứng nhận chất lượng vật liệu (đại lý/phòng thử nghiệm), kết quả thử nghiệm mạ, mối hàn, thử tải.
Biên bản nghiệm thu: Ghi rõ từng hạng mục, phương pháp test, kết quả, các khuyến nghị (nếu có), chữ ký bên thi công, giám sát, chủ đầu tư.
Bảo hành: Cột đèn thường bảo hành 2–3 năm; cần có phiếu bảo hành chính hãng để đảm bảo trách nhiệm sau nghiệm thu.
4. Lưu ý khi nghiệm thu
Thời gian nghiệm thu: Nên tiến hành sau khi bê tông móng đạt cường độ ≥ 70% sau 7–14 ngày.
Điều kiện môi trường: Tránh nghiệm thu khi mưa bão, gió cấp ≥ 5 để đảm bảo an toàn và kết quả chính xác.
Cân nhắc thiết kế bổ sung: Với khu vực ven biển hoặc công nghiệp nặng, cần phủ sơn epoxy tăng cường chống ăn mòn.
Kiểm soát chất lượng liên tục: Thực hiện bảo trì định kỳ (6–12 tháng) để kiểm tra xiết bu-lông, mạ, nối đất.

Việc tuân thủ tiêu chuẩn nghiệm thu cột đèn chiếu sáng không chỉ đảm bảo an toàn mà còn kéo dài tuổi thọ công trình và nâng cao hiệu quả chiếu sáng. Qua quy trình 3 bước (tĩnh, không tải, có tải) và các hạng mục chi tiết nêu trên, chủ đầu tư và nhà thầu có cơ sở khoa học để nghiệm thu, bàn giao công trình đạt yêu cầu, giảm thiểu sự cố và chi phí bảo trì về sau.
Đọc thêm: