Vì Sao Đường Cao Tốc Không Có Đèn Chiếu Sáng?

Khi di chuyển trên các tuyến đường cao tốc vào ban đêm, nhiều người thắc mắc vì sao phần lớn các đoạn đường này không được trang bị hệ thống đèn chiếu sáng như trong đô thị. Thực tế, việc không lắp đặt đèn chiếu sáng toàn tuyến trên đường cao tốc không chỉ là quyết định về mặt kinh tế mà còn dựa trên nhiều yếu tố kỹ thuật, an toàn và môi trường.

1. Một số lý do tại sao cao tốc không có đèn chiếu sáng

1.1. Đảm bảo an toàn cho người lái xe

Một trong những lý do chính khiến đường cao tốc không được lắp đèn chiếu sáng toàn tuyến là để đảm bảo an toàn cho người điều khiển phương tiện. Ánh sáng từ đèn đường có thể gây ra hiện tượng tán xạ, làm lóa mắt và giảm khả năng quan sát của tài xế, đặc biệt là khi di chuyển với tốc độ cao. Điều này có thể dẫn đến việc nhận biết sai biển báo, làn đường hoặc chướng ngại vật, tăng nguy cơ tai nạn giao thông.

Ngoài ra, ánh sáng không đồng đều từ các trụ đèn cách nhau khoảng 50 mét có thể tạo ra sự xen kẽ giữa vùng sáng và tối, gây ra ảo giác hoặc “lỗi thị” cho người lái xe, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết xấu hoặc khi mắt đã mệt mỏi .

1.2. Thiết kế đường cao tốc cần tối ưu hóa an toàn

Đường cao tốc được thiết kế với mục tiêu tối ưu hóa an toàn cho người tham gia giao thông. Các yếu tố như làn đường rộng, không có giao cắt đồng mức, không có phương tiện thô sơ và hệ thống biển báo, vạch kẻ đường phản quang giúp tài xế dễ dàng định hướng mà không cần đến ánh sáng từ đèn đường .

Hệ thống thiết bị phản quang, bao gồm biển báo, vạch kẻ đường và cọc tiêu, được sử dụng để dẫn đường cho tài xế. Khi đèn ô tô chiếu vào, các thiết bị này sẽ phản xạ ánh sáng, giúp người lái xe nhận biết được hướng đi và các thông tin cần thiết từ xa .

1.3. Tiết kiệm chi phí đầu tư và vận hành

Việc lắp đặt hệ thống đèn chiếu sáng trên toàn tuyến đường cao tốc đòi hỏi một khoản đầu tư lớn, bao gồm chi phí mua sắm cột đèn, bóng đèn, dây điện và chi phí thi công lắp đặt. Ngoài ra, chi phí vận hành và bảo trì hệ thống đèn cũng rất cao, bao gồm tiền điện, thay bóng đèn và sửa chữa hệ thống

Trong bối cảnh nguồn lực còn hạn chế, việc không lắp đèn chiếu sáng toàn tuyến giúp tiết kiệm chi phí đầu tư và vận hành, đồng thời tập trung nguồn lực vào các hạng mục công trình quan trọng khác như làn dừng khẩn cấp, trạm dừng nghỉ và hệ thống giao thông thông minh .

1.4. Giảm thiểu tác động tới môi trường

Lắp đặt hệ thống đèn chiếu sáng trên toàn tuyến đường cao tốc có thể gây ra ô nhiễm ánh sáng, ảnh hưởng đến hệ sinh thái và môi trường sống của các loài động vật. Ánh sáng nhân tạo từ các cột đèn có thể gây rối loạn hành vi và chu kỳ sinh sản của động vật hoang dã sống gần các tuyến đường.

Ngoài ra, hệ thống đèn chiếu sáng tiêu tốn một lượng lớn năng lượng, góp phần vào việc tăng lượng khí thải carbon và làm gia tăng hiệu ứng nhà kính. Việc không lắp đặt đèn chiếu sáng toàn tuyến giúp giảm thiểu tiêu thụ năng lượng và bảo vệ môi trường sống.

1.5. Tuân thủ tiêu chuẩn và quy định

Theo tiêu chuẩn thiết kế đường cao tốc tại Việt Nam (TCVN 5729:2012), hệ thống chiếu sáng chỉ được lắp đặt tại các khu vực quan trọng như trạm thu phí, trạm dừng nghỉ, nút giao, cầu vượt và hầm. Các đoạn đường còn lại thường không có đèn để tối ưu hóa chi phí và đảm bảo an toàn giao thông.

Việc không lắp đèn chiếu sáng toàn tuyến không phải do thiếu đầu tư mà là quyết định có cơ sở khoa học và kinh tế, phù hợp với các tiêu chuẩn thiết kế và an toàn giao thông hiện đại.

1.6. Thực tiễn quốc tế

Không chỉ ở Việt Nam, nhiều quốc gia trên thế giới cũng không lắp đặt hệ thống đèn chiếu sáng trên toàn tuyến đường cao tốc. Ví dụ, tại Đức, hệ thống cao tốc Autobahn không có đèn chiếu sáng mà chỉ sử dụng thiết bị phản quang để dẫn đường cho tài xế

Tại Mỹ và Nhật Bản, đèn chiếu sáng chỉ được lắp đặt tại các khu vực quan trọng như nút giao, trạm thu phí và hầm, trong khi các đoạn đường còn lại không có đèn chiếu sáng. Điều này cho thấy việc không lắp đèn chiếu sáng toàn tuyến là tiêu chuẩn chung trên toàn thế giới, không riêng gì Việt Nam.

2. Cần làm gì để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông trên đường cao tốc?

2.1. Chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi lên đường

• Kiểm tra phương tiện: Trước khi vào cao tốc, hãy kiểm tra lốp xe, phanh, đèn chiếu sáng, nước làm mát và dầu máy. Đảm bảo lốp xe được bơm đúng áp suất (thường từ 2,2 đến 2,4 kg/cm²) để tránh nguy cơ nổ lốp khi chạy ở tốc độ cao.

• Mang theo dụng cụ cần thiết: Chuẩn bị các dụng cụ như bộ tháo lắp lốp, máy bơm lốp, kích bình điện và đèn cảnh báo hình tam giác để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp.

2.2. Tuân thủ tốc độ và khoảng cách an toàn

• Tốc độ: Luôn tuân thủ tốc độ tối đa và tối thiểu được quy định trên biển báo. Ví dụ, tốc độ tối đa có thể lên đến 120 km/h, nhưng không nên chạy dưới tốc độ tối thiểu để tránh gây cản trở giao thông.

• Khoảng cách an toàn: Giữ khoảng cách phù hợp với xe phía trước. Áp dụng quy tắc “3 giây” bằng cách chọn một điểm mốc trên đường; nếu mất ít nhất 3 giây để đến điểm đó sau khi xe trước đi qua, bạn đang giữ khoảng cách an toàn.

2.3. Lái xe đúng làn đường và chuyển làn an toàn

• Chọn làn phù hợp: Làn trái thường dành cho xe chạy nhanh, làn giữa cho tốc độ trung bình và làn phải cho xe chạy chậm hoặc chuẩn bị rẽ.

• Chuyển làn: Luôn bật xi nhan trước khi chuyển làn, quan sát kỹ gương chiếu hậu và điểm mù. Tránh chuyển làn đột ngột hoặc liên tục, đặc biệt gần các nút giao thông.

2.4. Nhập và thoát cao tốc đúng cách

• Nhập cao tốc: Sử dụng làn tăng tốc để đạt tốc độ phù hợp trước khi nhập vào làn chính. Bật xi nhan và nhường đường cho xe đang lưu thông trên cao tốc.

• Thoát cao tốc: Chuyển dần sang làn phải và sử dụng làn giảm tốc nếu có. Bật xi nhan sớm để thông báo ý định rẽ.

2.5. Xử lý tình huống khẩn cấp

• Dừng xe: Chỉ dừng xe ở làn dừng khẩn cấp hoặc nơi được phép. Bật đèn cảnh báo và đặt biển báo nguy hiểm phía sau xe để cảnh báo các phương tiện khác.

• Không đi bộ trên cao tốc: Nếu buộc phải rời khỏi xe, hãy đứng sau dải phân cách hoặc lan can bảo vệ để đảm bảo an toàn.

2.6. Duy trì sự tập trung và tránh xao nhãng

• Tập trung lái xe: Tránh sử dụng điện thoại, điều chỉnh hệ thống giải trí hoặc làm việc khác khi lái xe.

• Thắt dây an toàn: Đảm bảo tất cả hành khách đều thắt dây an toàn trong suốt hành trình.

2.7. Tuân thủ các quy định pháp luật

• Không lùi hoặc quay đầu xe: Tuyệt đối không lùi xe hoặc quay đầu trên cao tốc.

• Không đi vào làn khẩn cấp: Chỉ sử dụng làn dừng khẩn cấp trong trường hợp cần thiết.

Tuân thủ các nguyên tắc trên sẽ giúp bạn và những người tham gia giao thông khác an toàn khi di chuyển trên đường cao tốc.

Việc không lắp đặt đèn chiếu sáng trên toàn tuyến đường cao tốc là quyết định dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm đảm bảo an toàn cho người lái xe, tiết kiệm chi phí đầu tư và vận hành, giảm thiểu tác động môi trường và tuân thủ các tiêu chuẩn thiết kế và an toàn giao thông hiện đại. Thay vào đó, hệ thống thiết bị phản quang được sử dụng để dẫn đường cho tài xế, đảm bảo an toàn khi di chuyển vào ban đêm.

Khi tham gia giao thông trên đường cao tốc vào ban đêm, người lái xe cần tập trung quan sát, sử dụng đèn xe đúng cách và tuân thủ các quy định giao thông để đảm bảo an toàn cho bản thân và những người xung quanh.